Naast de nationale munteenheden van verschillende landen (zoals de dollar en de euro) kennen we sinds 2008 ook een digitale munteenheid, namelijk de bitcoin. Dit is voor forex traders zeer interessant, en biedt nieuwe kansen om te handelen. Er zijn meerdere aspecten die bitcoin bijzonder maken, vooral dat er geen centrale bank is die de bitcoin valuta uitgeeft en bewaakt. Maar hoe kan dat nu?
Hoe kun je een digitale munt uitgeven, zonder dat mensen hiermee kunnen frauderen? In dit artikel bespreken we het wat bitcoin is, hoe bitcoin werkt en hoe u bitcoins kunt verkrijgen. Met deze uitleg over bitcoin willen we u iets meer inzicht geven in het hoe en wat van bitcoin; we zullen echter proberen de technische details tot een minimum te beperken.
Bitcoin wordt ook wel een crypto-munt genoemd (EN: cryptocurrency). Bitcoins worden bewaard in een digitale portemonnee (EN: wallet). Deze digitale portemonnee bevat de geheime sleutels (EN: private keys) die nodig zijn om de bitcoins uit te kunnen geven. Wanneer u bitcoins aan iemand anders wilt betalen, heeft u een bitcoin-adres nodig. Dit adres is gebaseerd op de openbare sleutel (EN:public key) die hoort bij de geheime sleutel van de ontvanger. Elk bitcoin-adres heeft dus een sleutelpaar van een openbare en geheime sleutel. Alleen de eigenaar van de geheime sleutel heeft toegang tot de bitcoins.
Alleen geld in uw portemonnee hebben is natuurlijk niet voldoende; u moet er ook mee kunnen betalen. Op een of andere manier moeten dus bitcoins van de ene portemonnee naar de andere portemonnee overgeheveld kunnen worden, maar zonder dat iemand stiekem valse transacties uitvoert. In de "gewone wereld" zijn het banken die voor hun rekeninghouders de boekhouding voeren; als u geld overboekt via uw bank naar iemand anders, dan vertrouwt u erop dat de bank uw opdrachten correct uitvoert zonder (teveel) geld in eigen zak te steken.
Bij bitcoin zijn er geen banken die bankrekeningen beheren; alle gebruikers samen vormen de bank. Daarvoor houden ze gezamenlijk een grootboek bij (EN: general ledger) waarin alle bitcoin-transacties tussen de verschillende gebruikers bijgehouden worden. Om ervoor te zorgen dat iedereen dezelfde boekhouding heeft, worden transacties vastgelegd volgens het bitcoin-protocol. Daarover meer in de volgende paragraaf.
Het geheim van bitcoin is dat alle gebruikers samen de boekhouding voeren van bitcoin-transacties via het netwerk. Het bitcoin-protocol is een gedistribueerd protocol; er is niet één centrale computer waar de gebruikers verbinding mee hebben, maar alle gebruikers wisselen onderling berichten uit.
Het belangrijkste van het bitcoin-protocol is dat het 100% betrouwbaar is en er niet mee gesjoemeld kan worden. Daarvoor is een ingenieus mechanisme ontwikkeld dat de block chain heet. In een block worden alle goedgekeurde transacties geregistreerd (bijvoorbeeld dat Aart 1,00 bitcoin betaald heeft aan Bert op 1 januari 2016). Om er zeker van te zijn dat transacties geldig zijn, moet een bundel transacties (block) voorzien worden van een soort stempel van geldigheid; dit wordt in het Engels proof-of-work genoemd. Om een dergelijk proof-of-work te maken is bijzonder veel rekenkracht nodig. Het idee van het bitcoin-protocol is nu dat degene die als eerste een geldig proof-of-work weet te berekenen voor een bundel transacties daarvoor een beloning krijgt (op dit moment is dat 12,5 bitcoins per block).
Voor andere gebruikers is het heel eenvoudig om te controleren of een proof-of-work geldig is, maar bijzonder lastig/tijdrovend om zelf een proof-of-work te berekenen. Het achterliggende technische principe is dat van de hash-functie. Dat is een wiskundige formule waar je een aantal getallen in stopt en waar vervolgens een nieuw getal uitkomt. Het kenmerkende van hash-functies is dat het eenvoudig is om het uitvoergetal te berekenen als je de invoergetallen weet, maar het omgekeerde (namelijk welke invoergetallen je in de functie moet stoppen om een bepaald uitvoergetal te krijgen) bijna onmogelijk in een beperkte tijd. Een tweede eigenschap van hash-functies is dat als je een van de invoergetallen een klein beetje verandert (bijvoorbeeld van 100 naar 101) er een heel ander uitvoergetal uitkomt.
Alle kandidaat-transacties worden via het Bitcoin-netwerk naar alle gebruikers verspreid. De gebruikers die de rekenkracht van hun computers gebruiken voor het proberen te vinden van een nieuw proof-of-work worden miners genoemd. Door de beloning die ze krijgen wanneer ze een proof-of-work vinden, worden ze gestimuleerd om de transacties van de andere gebruikers goedgekeurd te krijgen: ze spelen dus als het ware voor bank.
Doordat in elk goedgekeurd block verwezen wordt naar het voorlaatste geldige block, krijgt het bitcoin-systeem als vanzelf een ketting van blocks met transacties. Deze ketting (de block chain) wordt in de tijd alleen maar langer en langer en bevat alle transacties sinds het ontstaan van bitcoin. Het allereerste block helemaal vooraan de ketting wordt ook wel het Genesis-block genoemd.
Om te kunnen betalen met bitcoins heeft u allereerst een digitale portemonnee nodig. Deze digitale portemonnee kan op verschillende manieren opgeslagen worden, bijvoorbeeld op uw mobiele telefoon of op uw computer. U moet zich wel realiseren dat als u de digitale portemonnee kwijtraakt, u niet meer bij de bitcoins in de portemonnee kunt. Daarom is het belangrijk om op een veilige plek een back-up van uw portemonnee (de public en private keys) te maken.
Behalve een digitale portemonnee heeft u ook software nodig: dit kan de originele bitcoin-software zijn, maar ook een alternatieve versie zoals Multibit. Voordat u bitcoins kunt gaan kopen of uitgeven, zal de software eerst moeten synchroniseren met de rest van het bitcoin-netwerk. Dit kan erg lang duren, soms wel een hele dag.
Tot slot moet u de bitcoins kopen om uw portemonnee mee te vullen. Dat doet u op een bitcoin-exchange zoals LakeBTC of CoinBase. Daar kunt u in ruil voor euro's, dollars, of andere valuta's bitcoins kopen. Betalen kan per bankoverschrijving, en bij sommige exchanges ook per credit card, via PayPal, of andere betaalmethoden. Een uitgebreid artikel over het kopen van bitcoins vindt u op BesteBank.org. Wanneer u uw bitcoins eenmaal gekocht heeft op de exchange, is het aan te raden om deze over te brengen naar uw geheime bitcoin-wallet, zodat niemand behalve uzelf erbij kan.
Net zoals er een euro-dollar wisselkoers is, is er ook een bitcoin forex koers. Die fluctueert sterk met de tijd (veel meer dan bijvoorbeeld de EUR/USD). Dat komt doordat bitcoin nog een relatief kleine marktkapitalisatie heeft, en er geen universeel vertrouwen in de cryptocurrency bestaat. In het verleden hebben enkele grote schandalen (zoals de Mt. Gox hack) de koers flinke klappen toegebracht. Dat was vervelend voor degenen die een grote investering in bitcoins hadden gedaan, maar juist een kans voor andere bitcoin traders die van de rebound wisten te profiteren. Dit jaar is de BTC/USD koers al met 30% toegenomen.
Een andere manier om in te spelen op de fluctuaties in de bitcoin koers is door CFD's (contracts for difference) op de cryptomunt te kopen. Dat werkt net als forex, maar dan is bitcoin (BTC of XBT) een van de valuta's in het valutapaar. De voordelen van CFD's zijn dat u ook short kunt gaan als u verwacht dat de bitcoin koers gaat dalen, dat u met een hefboom (EN: leverage) kunt investeren, en dat u geen speciale software of wallet nodig heeft. Het nadeel is dat u de bitcoins niet werkelijk 'bezit', en ze ook niet over kunt hevelen naar uw protemonnee. Bitcoin CFD's kunt u verhandelen bij broker Markets.com.
Is Bitcoin een zeepbel?
Cryptocurrencies: Stand van Zaken Begin 2018
(Om commentaar te geven op dit artikel moet u ingelogd zijn. Klik hier om in te loggen.)
Heeft u zich nog niet geregistreerd als gebruiker van Forexcoach.nl? Klik hier om u gratis te registreren. Dit kost u slechts één minuut. Als geregistreerde gebruiker heeft u toegang tot alle volledige artikelen op de site.